Gezi Parkı direnişinde yurttaş habercilerin Ustream üzerinden yaptığı canlı yayınlar, televizyonun yapamadığını yapmış; birilerinin cep telefonundan gerçeği izleyebilmiştik. Yani o an olay mahalinde olamasak da, teknoloji ve yurttaş haberciler sayesinde aslında ‘hepimiz oradaydık’. İki yıl geçti, şimdi o yayınları yapmak artık çok daha kolay. Tam tabiriyle, bir dokunuşla “yayındayız”!
İranlı Kayvon Beykpour, Mayıs 2013’te Türkiye’deki seyahati esnasında İstanbul Gezi Parkı protestolarına şahit olmuş ve otel odasından, “Keşke bir sistem olsa ve tüm dünya şu an bu olayları izleyebilse” motivasyonuyla Periscope uygulamasının tohumlarını atmış zihnine. Döndüğünde de bu fikrini ortağı Joseph Bernstein’le paylaşmış.
“Bir video, seni başka bir yere götürebilir”
Bu iki yıl içinde yatırımlar alıp mühendislerle yoğun tempoda çalışan Beykpour ve Bernstein’in fikri, Ocak 2015’te Twitter’la buluştu. Mart 2015’te duyurulan Periscope, akıllı telefona sahip herkesin Twitter hesabıyla bağlanarak istediği yerden canlı yayıp yapabileceği bir uygulama. Şimdilik sadece AppStore’dan ücretsiz indirilebilen (Android için çalışmalar sürüyor, belki siz bu yazıyı okurken PlayStore’da olacak) uygulamayla; gezinizden, bulunduğunuz konserden, katıldığınız eylemden ya da karşınıza çıkan sıra dışı bir olaydan canlı yayın yapabilirsiniz. Siz yayına başlar başlamaz Twitter hesabınızdan bir tweet’le o an canlı yayında olduğunuz takipçilerinizle otomatik olarak paylaşılıyor. Üstelik zamanın ruhuna uygun olarak etkileşimde de bulunuyorsunuz elbette. İzleyenler ekrana dokunup size kalpler yolluyor ve chat kısmından soru ya da yorum yazabiliyor.
“Bir fotoğraf, binlerce söze değer olabilir. Ama canlı bir video, seni başka bir yere götürebilir” mottosuyla yola çıkan Periscope’un kurucuları Kavyon Beykpour ve Joseph Bernstein için 10 günde 1 milyon kullanıcıya ulaşmak çok da şaşırtıcı olmasa gerek. Videonun bizi başka yerlere götüreceği belliydi…
Dünyanın her yerinden Periscope yayınları
Periscope’un duyurulduğu 26 Mart günü, yurttaş haberci Ed Brophy New York’taki yangını Periscope’tan canlı olarak yayınladı ve insanoğlunun bir uygulamaya ne kadar hızlı adapte olunabileceğini de bir yandan göstermiş oldu bize. Yakın bir tarihe gelirsek, 27 Nisan akşamı ABD’nin Baltimore kentinde, polis şiddeti sonucu hayatını kaybeden Freddie Gray’in cenaze töreninden sonra yaşanan olaylarda, birçok yurttaş haberci Periscope üzerinden canlı yayınlar yaptı. O sırada orada bulunan The Guardian’ın Washington muhabiri Paul Lewis, bir vatandaşın yaşadıklarını anlatmak istediğini söylemesi üzerine uygulamanın canlı yayın tuşuna dokundu ve binlerce kişiye ulaştı.
Uykusu kaçan da var, soru bekleyen de…
Türkiye’de ise yakın zamanda olaylı geçen 1 Mayıs günü, gazeteci İsmail Saymaz ve haber ağı platformu dokuz8haber’in alandan yayınlarıyla evden çıkamayanlar farklı yerlerden yayınları takip ettiler. Gazeteci Ruşen Çakır ise, seçim kampanyalarını yakından takip ediyor, farklı şehirlerde adaylarla Periscope üzerinden söyleşiler yapıyor.
Öte yandan Periscope, Y kuşağının da kendine has tarzıyla istila altında. “Kızlar hadi soru sorun”, “İstek şarkı yollayın”, “Uykum kaçtı konuşalım mı?” gibi 20-30 kişinin izlediği yayınları uzun süre, “Neden?” diyerek izliyor insan.
Eğlence dünyasında da Periscope coşkuyla karşılandı diyebiliriz. Örneğin 29.903 takipçiye sahip Oprah Winfrey’i 2500 kişinin izlediğine şahit oldum. Tabii aynı potansiyeli Türkiye’de de Cem Yılmaz’ın yayınlarında görmek mümkün.
10 gün içinde 1 milyon kullanıcıya ulaşan Periscope, önümüzdeki dönemlerde hem yurttaş haberciliğine yeni bir soluk getirecek hem de kim bilir belki bu sayede yeni yurttaş televizyoncuları da keşfedeceğiz.
Türkiye’nin sık yayın yapan Periscope kullanıcıları
Ruşen Çakır @rusencakir / 8.932
İrfan Değirmenci @degirmencirfan / 146.083
Cem Yılmaz @cmylmz / 106.202
Cüneyt Özdemir @cuneytozdemir / 39.416
Nevşin Mengü @nevsinmengu / 5.405
Fatih Portakal @fatihportakal /32.577
Bu haber Mayıs sayılı Journo dergisinde yayınlanmıştır.
http://journo.com.tr/periscope-cep-telefonundan-canli-yayin-aracina