Hızlı arama

Anne-çocuk Teknoloji Yeni medya

Teknoloji herkese lazım ama en çok çocuklara!

Yazar: , tarih: 26 Eylül 2024
Devamını oku
Hayat Kadın

2023’e ‘umut’lu hikayeler

Yazar: , tarih: 1 Ocak 2023
Devamını oku
Anne-çocuk Festival Tiyatro

Adil bir dünyada çocukların huzurlu yaşayabilmesi için: Çocuk Hakları Festivali

Yazar: , tarih: 18 Kasım 2022
Devamını oku
Anne-çocuk Kadın Söyleşi Yemek

Sağlıklı atıştırmalıkta bir devrim: frø

Yazar: , tarih: 26 Haziran 2021
Devamını oku
21 Ekim 2012

Newson’ın tüm işleri / bone magazine

Kitap, Tasarım Yanıt yok


Kendi jenerasyonunun en yetenekli isimlerinden biri olan Avustralyalı tasarımcı Marc Newson, işlerini ‘Marc Newson. Works’ isimli kitapta topladı. Kitap, Newson’ın şimdiye kadar ürettiği işlerin tümünü kapsıyor. Koltuk, restoran, butik, araba, uçak ve hatta uzay gemisi bile tasarlayan Newson’ın bu kitabı tasarım meraklıları için çekici bir kaynak. Toplu üretilmiş objelerden sınırlı sayıda üretilmiş mobilya parçalarına kadar birçok alanda yaratıcılığını konuşturan Marc Newson, tasarım dünyasının starı olarak gösteriliyor.

Bu kapsamlı kitapta, Newson’ın 1986 tarihli eski dönem işlerinden biri olan ve iki milyon dolardan fazla bir fiyata satılarak tüm dünyada bir rekora imza atan Lockheed Lounge isimli tasarımı da bulunuyor. Kitaptaki başlıklar kategorilere göre ayrılmış: Mobilya, Nesneler, İç Tasarım ve Mimari, Saat ve Mücevher, Nakliye ve Yayınlanmamış Projeler. Kitapta, Newson’ın en önemli projeleri olan ‘The Kelvin 40 Plane’, ‘Qantas Airbus A380’, ‘Gagosian Art Editions’, ‘Ford 021C’, ‘Ikepod Watches’ ve ‘Aquariva Boat’ da yer alıyor. Ayrıca özel olarak Louise Neri’nin, Newson’la yaptığı kapsamlı bir röportaj bulunuyor. Laszlo Adams, Nicholas Foulkes, ve Alice Rawsthorn gibi isimler kitaba katkıda bulunan yazarlar arasında. Kitabın sınırlı sayıda basılan imzalı kopyaları, keten kaplı bir kutu içinde sunuluyor. Kitabın editörlüğü ise Alison Castle’a ait.

Marc Newson. Works (Taschen), özel baskı 3,500 Pound, normal baskı 650 Pound.

Bu yazı Bone dergisinin Eylül sayısında yayınlanmıştır. Bone, eski adıyla andmag dergisidir. Bu vesileyle hayırlı olsun demeli!


28 Eylül 2012

Sezonun öne çıkan sergileri / ICE Ekim

Haber, Sanat, Sergi Yanıt yok
Yeni sezonun öne çıkan sergileri…
Deneyimin Ötesi


Deneyimin Ötesi / Pera Müzesi
30 Eylül’e kadar
“Deneyimin Ötesi” başlıklı sergide, İzmir’den Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin resim, heykel, seramik, geleneksel Türk sanatları, tekstil ve moda tasarımı, sahne tasarımı, grafik, fotoğraf ve sinema gibi farklı sanat dallarından 85 genç sanatçının 150’yi aşkın eserlerini ülkemiz ve uluslararası sanat çevreleriyle buluşturuyor.

 

Adel Abidin / Üç Aşk Şarkısı 
Hamle / ARTER
4 Ekim – 18 Kasım
Başak Şenova küratörlüğündeki “Hamle”, 4 Ekim’de açılıyor. Şenova bu sergide, kendine özgü sinematografik bir dil geliştirmiş üç sanatçının işlerini bir araya getiriyor: Adel Abidin, Rosa Barba ve Runa Islam’ın film ve video çalışmalarının yer alacağı serginin kavramsal çerçevesi ve mekân tasarımı satranç oyununa göndermede bulunacak.
Hassan Khan / Blind Ambition

Hassan Khan Retrospektif / SALT Beyoğlu
21 Eylül – 6 Ocak
SALT Beyoğlu’nda açılacak Hassan Khan ise bu yıl katıldığı dOCUMENTA (13) dâhil olmak üzere uluslararası platformlarda tanınırlığı sürekli artan ve sıklıkla farklı ülkelerde özgün işlerinden oluşan performanslar düzenleyen Hassan Khan’ın ilk büyük kişisel retrospektif sergisi. Hassan Khan, Temmuz 2011’de SALT Beyoğlu Açık Sinema’da Superstructure (The Ammunition of the Nation) adlı bir performans gerçekleştirmişti. 
荣荣&映里Rong Rong&Inri,草场地 Caochangdi, Beijing 2006 No.3

İçsel ve dışsal dönüşüm: Çağdaş Çin sanatına bir bakış / İstanbul Modern
21 Eylül – 25 Kasım
İstanbul Modern, İçsel ve Dışsal Dönüşüm: Çağdaş Çin Sanatına Bir Bakış başlıklı sergiyle Türkiye ve Çin arasındaki diplomatik ilişkilerin 40. yılında Çin sanatının çağdaş örneklerine ev sahipliği yapıyor. Sergide geleneksel Çin kültürü ve felsefesi, yeni teknikler, çağdaş keşifler ve yenilikçi yaklaşımlarla tekrardan yorumlanıyor. İstanbul Modern’de düzenlenen serginin teması,  günümüz dünyasında geleneksel Çin değerlerinin içsel araştırması ve dışsal yansımasına odaklı dinamik bir denge ve kararlı bir tutumu ifade eden “içsel ve dışsal dönüşüm”.

Abdurrahman Öztoprak
Abdurrahman Öztoprak’ın Anısına / Proje 4L Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi
20 Eylül – 1 Aralık
Abdurrahman Öztoprak’ın eserleri, sanatçının vefatının birinci yılında “Abdurrahman Öztoprak’ın Anısına…” adı altında sergileniyor. Küratörlüğünü Haşim Nur Gürel’in yaptığı sergi, açılışıyla eş zamanlı yayımlanan kitabında olduğu gibi sanatçının geometrik, yalın ancak lirik ayrıntılarla bezeli, ışıklı kurgularını özgün deneysel diliyle oluşturduğu son dönem eserlerine vurgu yapıyor.
Sergi aynı zamanda, az sayıda eser vermesiyle bilinen Abdurrahman Öztoprak’ın, sanat çevrelerinden uzak bir çeşit inziva hayatının içinde, müzikle, akılla ve duygularıyla gelişen sanatına yakından bir bakış sunuyor.
25 Eylül 2012

Burada sanat tarihle iç içe geçecek /Radikal Hayat Eylül

Tiyatro Yanıt yok
Cihan Sağlam – Pınar Göktaş
Fotoğraf: Muhsin Akgün

Bağımsız tiyatro topluluğu The Club, 150 yıllık şarap mahzeninde yarattığı yeni mekânıyla İstanbul’un sanat hayatına renk katacak projelerle geliyor.

Henüz ikinci yılına giren bağımsız tiyatro topluluğu The Club, yeni sezona farklı bir mekânda başlıyor. Ama öyle sıradan bir mekân değil; 150 yıllık şarap mahzeni. Bir mahzende oyun izleyecek olmanın heyecanını paylaşmak üzere The Club’ın kurucuları Cihan Sağlam ve Pınar Göktaş’la, tiyatronun fuayesi olarak kullanılacak İstanbul manzaralı terasta buluştuk. 

Sağlam, Beykent Üniversitesi Oyunculuk Bölümü mezunu, ‘Baks Bani’ isimli bir de uzun metrajlı filmi var. Göktaş’sa İTÜ’nün ardından Pera Güzel Sanatlar’da tiyatro eğitimi almış, yüksek lisansını da tiyatro üzerine yapmış. Yeni mekânıyla ‘The Club Mahzen’ adını alan ekibin sevinci ve heyecanı gözlerinden okunuyor. Neredeyse hiç soru sormama izin vermeden anlatıyorlar yeni sezon projelerini. Tabii filmi başa sarmak lazım önce. Nasıl oldu da The Club, Asmalımescit’te bir dairedeki yerinden, 150 yıllık bir şarap mahzenine geçti mesela. Olaylar şöyle gelişiyor; Adahan İstanbul Oteli’nin kültüre meraklı sahipleri, bir akşam komşuları The Club’ın oyunlarından birini izlemeye gidiyor. Oyunu çok beğeniyor ve ardından “Bizim otelin altında bir şarap mahzeni var, bakmak istemez misiniz?” diye soruyorlar. Pınar ve Cihan, bu soruya pek anlam veremeden mahzeni geziyor ve çok etkileniyorlar. 


Ve otel sahiplerinden merakı gideren soru geliyor: “Burada tiyatro yapmak istemez misiniz? Biz çok isteriz”. Tabii başta bu soru afallatıyor ikiliyi. Altı aya yakın bir süre sürekli toplantılar yapılıyor, mekânı nasıl kullanabileceklerine dair fikirler üretiliyor. Geçen yıl bir apartman dairesinde olmanın verdiği ruhla, oyunların bir dairede geçen hikâyeler barındırdığını hatırlıyor Cihan. Bu sene ise 150 yıllık bir şarap mahzeninde olunca kendilerine “Hadi bakalım bu sefer ne yapacağız?” diye soruyorlar ve karşılığındaki cevap şu oluyor: “Burası tarih kokuyor, çok heyecan verici bir yer ama çok da hüzünlü. Burada eski İstanbul var. O zaman biz de İstanbul’u anlatalım bu sene. 150 yıllık tarihi mekandan şimdiki İstanbul’u, İstanbul’daki değişimi, dönüşümü anlatalım dedik”. 

Bu değişim, dönüşüm sürecindeki İstanbul’un ve insanlarının; en az kendileri kadar hastalıklı, bencil, nevrotik olduğunu düşünüyorlar. Madem hepimiz böyleyiz, burayı anlatalım diyerek ‘Dönüşen İstanbul Projesi’ni geliştiriyorlar. Fikir, İmre Azem’in başarılı filmi Ekümenopolis’i izledikten sonra çıkıyor. Pınar filmin ardından gelen projeleri şöyle anlatıyor: “Film, insanın yaşadığı şehre dönüşmesiyle ilgili bizde bir şeyler uyandırdı. Bunun bir ayağı, Domino isimli kentsel dönüşüm sürecini anlatan oyun olacak. Diğer ayağı, Ekümenopolis ekibiyle görüştük, filmi göstereceğiz. Bu yıl altıncısı düzenlenecek Street Art Festivali’ne ev sahipliği yapacağız. Bir de her ay bir panel düzenlemeyi düşünüyoruz”. 

Projeye müzik, dans, tiyatro, sinemayı dahil ederek disiplinlerarası sanat ortamı oluşturmak en büyük hedefleri. İki gencin böyle bir işe girişmesindeki inanca hayran kalıyorum. Cihan, böyle bir yolda Murat-Özlem Daltaban’dan aldıkları desteğin de onları motive ettiğini söylüyor: “Bu durum netleştiğinde gidip onlarla konuşmuştuk, Murat Abi ne yapın edin, bu işi yapın demişti. Bizi çok cesaretlendirdi”. Asmalımescit gibi eğlence mekânlarının pıtrak gibi arttığı bir semtte, gelen teklifleri reddedip sanata yatırım yaptıkları için Adahan İstanbul’un ortaklarının motivasyonu ise takdire şayan! 

Her ay düzenlenecek panellerde; sosyologlar, şehir planlamacıları, mimarlar, gazeteciler bir araya gelerek ‘Dönüşen İstanbul’u konuşacak. Sezon ‘Turist’ isimli oyunla ekim ayı sonunda başlıyor. Sonrasında sırayla; ‘Uzun Zaman Önce’, kasım ayında ‘Domino’ ve ‘Annemi Parçalamak İstiyorum’la sezon son bulacak. Mahzen mi? Hiç sormayın! O taş duvarlar arasında, o ışıklandırmayla sizi büyüsü altına alan o 150 yıllık mekânda oyun izleyip, müzik dinleyeceğimizi düşününce heyecanım tavan yapıyor!

Bu haber 11 Eylül 2012 tarihinde Radikal Hayat’ta yayınlanmıştır.
24 Eylül 2012

Gizli hazine sokakta dağıtılıyor / Vogue Eylül

Sanat, Tasarım Yanıt yok

Yılın beklenen etkinliklerinden biri, 13 Ekim – 12 Aralık tarihleri arasında ilki gerçekleştirilecek İstanbul Tasarım Bienali. Bu kapsamda mayıs ayından beri İKSV tarafından hazırlanan bir gazete var hayatımızda, New City Reader. Bienalin sonuna kadar iki haftada bir yayımlanacak olan gazete, şehrin farklı noktalarına asılıyor ve dağıtılıyor. 

Kent, mimari ve kamusal alana dair makalelerin bulunduğu gazeteyi her ay farklı bir editör hazırlıyor. Konuk editörlüğünü 2013 Lizbon Mimarlık Trienali Şef Küratörü Beatrice Galilee’nin üstlendiği New City Reader’ın 10 Ağustos tarihli Mektuplar / Letters başlıklı son sayısında, Orhan Pamuk, Joseph Kanon, Charles Jencks gibi isimlerin mektupları yayınlandı.


Eylül başında yayınlanacak 7. sayının başlığı Finans / Finance olarak belirlenmiş. Konuk editör koltuğunda ise Th-ey bulunuyor. Eylül ayı içerisindeki ikinci konu başlığı ise, Otomotiv / Automotive. Konuk editörlüğünü ise bu sefer bir kişi değil tasarım stüdyosu üstleniyor: Superpool. New City Reader’ın her sayısı bin adet basılıyor ve bazı kamusal alanlarda ücretsiz olarak dağıtılıyor. Toplamda ise 16 sayı olması planlanan gazetenin dijital versiyonuna şu adresten ulaşabilirsiniz: http://istanbuldesignbiennial.iksv.org/publications/?lang=tr
Orhan Pamuk’un, New City Reader’ın beşinci sayısındaki “Boğazın Suları Çekildiği Zaman” başlıklı İstanbul mektubundan bir bölüm:


BOĞAZ’IN SULARI ÇEKİLDİĞİ ZAMAN
“Hiçbir şey hayat kadar şaşırtıcı olamaz. Yazı hariç.”
İbni Zerhani
Boğaz’ın sularının çekilmekte olduğunu farkettiniz mi? Sanmıyorum. Bayram şenliğine çıkmış çocukların keyfi ve heyecanıyla birbirimizi öldürdüğümüz bugünlerde hangimiz bir şey okuyup dünyadan haberdar oluyor ki? Köşe yazarlarımızı bile, dirsekleştiğimiz vapur iskelelerinde, kucak kucağa yuvarlandığımız otobüs sahanlıklarında, harflerin tir tir titrediği dolmuş koltuklarında yarım yamalak okuyoruz. Ben haberi bir Fransız jeoloji dergisinde okudum.
Karadeniz ısınıyor, Akdeniz soğuyormuş. Bu yüzden esneyerek yayılan deniz sahanlıklarının dibindeki muazzam mağaralara deniz suları boşalmaya, aynı tektonik kıpırdanmalar sonucu da Cebelitarık, Çanakkale ve İstanbul boğazlarının tabanı yukarı çıkmaya başlamış. Boğaz kıyısında konuştuğumuz son balıkçılardan biri, eskiden demirlemek için bir minare boyu zincir attığı sularda şimdi teknesinin karaya oturduğunu söyleyerek sordu: Başbakanımız bu konuyla ilgilenmiyor mu hiç?
Bilmiyorum. Bildiğim giderek artan bir hızla ilerlediği açıklanan bu gelişmenin yakın gelecekteki sonuçlarıdır. Besbelli, kısa bir zaman sonra, bir zamanlar ‘Boğaz’ dediğimiz o cennet yer, kara bir çamurla sıvalı kalyon leşlerinin, parlak dişlerini gösteren hayaletler gibi parladığı bir zifiri bataklığa dönüşecek. Sıcak bir yaz sonunda ise, bu bataklığın, küçük bir kasabayı sulayan alçakgönüllü bir derenin tabanı gibi yer yer kuruyup çamurlaşacağını, hatta binlerce geniş borudan şelâleler gibi gürül gürül akan lâğımların suladığı yamaçlarda otların ve papatyaların yeşereceğini tahmin etmek zor değil. Kız Kulesi’nin bir tepenin üstünde korkutucu gerçek bir kule gibi yükseleceği bu derin ve vahşi vadide yeni bir hayat başlayacak.

Bu yazı Vogue Türkiye, Eylül sayısında yayınlanmıştır. 

16 Eylül 2012

Zamanda asılı küçük hakikatler / Vogue Eylül

Sanat Yanıt yok
“Like New” Nasan Tur

Egeran Galeri’nin yeni sergisi “Küçük Hakikatler”de zaman kavramıyla derdi olan beş sanatçı, işlerine seyirciyi de dahil ediyor. 6 Ekim’e kadar görülebilir.
Saat ve zaman kelimeleri yan yana geldiğinde akıl mutlaka Türk edebiyatının en değerli eserlerinden biri olan Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yazdığı Saatleri Ayarlama Enstitüsü’ne kayar. Egeran Galeri’de 6 Eylül-6 Ekim arasında görülebilecek Küçük Hakikatler sergisi ismini, Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nden alıyor. Zamanı durdurma çabası sergide de mevcut. Sanatçılar; Selim Birsel, Ali Kazma, Ali Emir Tapan, Nasan Tur, Mürüvvet Türkyılmaz zamanı algılayışımızı ve onun hayatımızdaki yansımalarını inceliyor.
Serginin küratörü Elif Kamışlı, sergi başlığını düşünürken daha evvel okuduğu Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün aklına düştüğünü söylüyor. Bu vesileyle kitabı tekrar okumaya başlıyor. Zamanın geçip gidivermesi halinden etkilenen Kamışlı, kitaptaki Küçük Hakikatler bölüm başlığını serginin de adı olarak belirliyor. Sergideki işler zaman kavramına gönderme yapan başlıklar altında toplanıyor: Anı Yakalama Girişimi, Hafızanın Cisimleştirilmesi ve Zamana Karşı Verilen Savaş.

Bir dönemin en popüler oyuncağıydı topaç ve ne kadar uzun süre dönerse mutluluğumuz o derece artardı. Selim Birsel’in fotoğrafladığı topaçlarda da aynı fikir hakim gibi görünse de amaç anı yakalamak. Serginin Anı Yakalama Girişimi adlı bölümünde topaçın bulunma sebebi de bu. Hatta Birsel, topacın dönmekte olduğu anı arafa benzetiyor. Zamanın var olmadığı bir yerde ölümle yaşam arasında… Birsel’in fotoğraflarının yanı sıra sergi için ürettiği bir enstalasyonu var. 

Hafızanın işleyişini anlamak zor. Zira hatırlamanıza kesin gözle baktığınız bir olayı neredeyse hiç yaşamamış gibi unutabiliyorsunuz. Bu noktada Mürüvvet Türkyılmaz’ın işi devreye giriyor. Türkyılmaz, Hafızanın Cisimleştirilmesi bölümünde, sergi mekanında yeni bir hafıza haritası oluşturuyor. Çeşitli nesneleri ve kendi bilinç akışını kullanarak oluşturduğu bu haritayı, sanatçı daha öncekiler gibi duvara değil şeffaf bir malzeme üzerine yapıyor.

Serginin en ürkütücü işi, Ali Emir Tapan’ın kaza yapmış arabaları siyah zemin üzerinde gösteren fotoğrafları. “O an”ı en iyi hissettiren işlerden biri olduğunu söylemek mümkün. Fotoğrafın karşısında durduğunuzda, o anın gerçekten durmasını isteyeceksiniz.

“Saat tamircisi” Ali Kazma
Serginin Zamana Karşı Verilen Savaş başlığında iki sanatçının işleri var. Ali Kazma’nın daha önce Engellemeler serisinde yer alan Saat Tamircisi isimli videosunda Recep Gürgen isimli saat tamircisini izliyoruz. Saat deyip geçiştirdiğimiz aksesuarın aslında nasıl da incelikli bir iş olduğunu çok etkileyici bir şekilde izleyeceksiniz. Recep Usta video boyunca 19. yüzyıl Fransız saatini tamir edecek.

Nasan Tur’un yine bu bölümde yer alan “Like new” isimli eseri, serginin en duygusal işlerinden biri. Bir çift siyah deri ayakkabı; eskimiş, kırışmış, belki altına defalarca yama bile yapılmış. Fakat çok parlak, inadına ayakkabı boyasıyla boyanmış ve göz alıyor. Yıllar geçiyor, ayakkabı eskiyor ama boyanarak zamanla savaşıyor.

Küçük Hakikatler’i es geçmeden zamana, ana ve belleğe bir şans vermeli.

Egeran Galeri Kemankeş Mahallesi Tophane İskele Caddesi, No. 12 A Beyoğlu

Bu yazı Vogue Türkiye, Eylül sayısında yayınlanmıştır. 
9 Eylül 2012

Red Hot Chili Peppers konserinden arda kalanlar…

Müzik Yanıt yok

Yıllar önce, şarkıları üzerine anılar dizdiğimiz Red Hot Chili Peppers sonunda İstanbul’a geldi. Konser çok iyiydi, ve evet sadece konser iyiydi.
Mutsuz bir şekilde evde oyun oynuyor, bir yandan Twitter’ı takip ediyordum. Yazmam gereken iki yazı, okumam gereken makaleler varken yapıyordum hem de bunları.
Derken telefon çaldı. Arayan yakın arkadaşım Banu’ydu. “Ne haber, ne yapıyorsun?” faslından sonra, “Canım sen konsere gidiyor musun?” dedi. “Ne yazık ki akreditasyonumu yaptırmak için geç kaldığımdan gidemiyorum ve çok sinirliyim” dedim. “Bende fazla bilet var, hadi gel” dedi. Güzel oldu, sevindim, hemen hazırlandım çıktım.
Santralistanbul’a, hele de cumartesi günü gitmenin kolay olmayacağını biliyordum. Dolmuş sırasını göreceğim virajı döndüğümde önce bir irkildim. Neyse deyip beklemeye başladım. Sonra Taksim’e kadar çıkmayayım da, Dolapdere’de inip oradan taksiye bineyim dedim. Sözde akıllılık edecektim. Ah canım aklım!

20 dakika kadar korku dolu anlar yaşayarak boş taksi bekledim. Taksiler vızır vızır geçiyordu fakat dolulardı. Karşı yoldan bir taksi beni gördü, döndü, taksiye bindim ve “Santral’e mi?”dedi. “Evet” dedim. “Oradan geliyorum, yollar kilit ama bir şekilde gideceğiz” dedi ama ben o an zaten taksi bulmanın mutluluğundaydım.
Tünele girdik ve trafiğe saplandık. Neyse. Bu çok ilginç bir durum değil. Trafik işte, her gün yamacımızda, bizimle!
Alana yaklaştığımızda, müsait bir yerde indim ve konser güruhuyla yürümekten büyük zevk aldım. Allah’ım ne kadar da sevinçliydim!
Banu’yla buluştuk, sıraya girdik, hızlıca içeri girdik. Athena sahnedeydi. 2. Kategori olduğunu düşündüğüm yerden sahneye doğru baktığımda sadece ışıkların olduğunu görebiliyordum, o kadar.
Önlere ilerlemeye çalıştık, baya da ilerlemiş gibiydik ama hala sahne yoktu. Acaba sahne yok muydu?
Sohbet, muhabbet, tanıdıklar derken saati 21:40 yaptık. Tabii bu esnada önümüze geçen uzun boylu delikanlılara şaşkın gözlerle bakıp hareket etmediklerini görünce penguen gibi sağa-sola kaydık. İki boyun arasından ekranları görebiliyorsak ne alâydı!
  
Sahneyi görmenin imkanı yoktu! Konser başladıktan sonra ekranların açılmasıyla grup elemanlarını gören bizler çocuklar gibi şendik! En sevdiğimiz şarkıları, dinlerken boyun ağrısından aşağı doğru bakmak, ekranı görmeye çalışmak, parmak ucunda fotoğraf çekmek ve uzaktan önce yeşil tişörtlü, sonra çıplak bedenli Anthony’yi görünce sevinmek gibi hallerdeydik.
Bir ara tuvalete gitmeye yeltendik, meğer ne kadar da önlerdeymişiz. Git git bitmedi. Bir baktık arkalarda da dev bir ekran var, tabii biz bile göremediysek arkalardakiler için DEV hizmetti o ekran sahiden.
Konser çok güzeldi, performans görmeden bile iyiydi, ses sistemi şahaneydi ve Under The Bridge ile mutluluk doruğa ulaştı.

Gelelim sona. Bitmeyen bir konser macerası. Hiç bu kadar yazacağımı bile tahmin etmezdim. Zaten farkındaysanız konserin detaylarıyla değil daha çok organizasyonun tuhaflığıyla ilgiliyim, ilk kez bu kadar.
Yine en az ekranlar kadar dev bir ÇIKIŞ – TAKSİ yazan yazının altından aklı başında insanlar olarak ilerlemeye başladık. Santim adımlarla ilerlerken bir yerden sonra rahatlayacağımızı düşündük ama nerde! Gittik gittik, orada durduk. Kapı kilit, demir parmaklıklar karşımızda, bir taraftan onları açmaya çalışıyorlar ama imkansız. Yüzlerce insan orada öylece kaldık. O sıra hemen Twitter’a durumu anlatan birkaç tweet attım.
Neyse Banu biraz daralır gibi olunca, yetkili biri de yok bu arada, görebildiğimiz görevli insanlara nereden çıkacağımızı sorduk ve otoparkın o tarafı gösterdiler. Otopark çıkışına yürüyüp çıktık, arkadaşlarla buluştuk, Eyüp’te biraz dolaştık çünkü Eyüp dün akşam kesinlikle mahşer yeriydi! 
Her tarafta konserden çıkmış insanlar ve yollarda trafikte sıkışmış arabalar. Kendimizi bir minibüse zor attık da Taksim’e geldik neyse ki. Ha konser 23:30 gibi bitti ve 02:00’de evdeydim!
Yoruma gerek yok sanırım ama birkaç kelam etmezsem çatlayacağım. Pozitif iyi bir organizasyon şirketidir. Rock’n Coke’u, Efes One Love’ı daha bilimum konser etkinliğini yapar. Bu sefer gafil avlandılar. Santralistanbul, RHCP’yi kaldırır sandılar, elbette aylardır hazırlandılar ama olmadı ne yazık ki. Bu sefer başarısız bir organizasyondu kabul etmeli. Fakat RHCP’yi de onlar getirdi, bu açıdan da teşekkür etmeli!
Memlekette konser mekanı kalmadı, evet. Ama benim anlayamadığım iki DEV konu var:

  1. Yoğun katılım olacağını bilet satışlarından bildiğin bir konserde o sahne az daha yüksek yapılabilirdi. Arkadaki insanlar HİÇBİR ŞEY görmedi. Sadece ses ve ekran. YouTube konforlu bir evde daha iyisini verebilir.
  2. Neden ÇIKIŞ yazan yerden çıkamadık biz?

Sorularım bu kadar.
Uzun zamandır içimi dökmemişim. Buraya kadar okuyana selam ederim.
20 Temmuz 2012

Belleğin sana bir oyun oynuyor / Art Unlimited Temmuz-Ağustos

Sanat, Sergi Yanıt yok


“Üç göç bir yangına bedeldir”. Daire Sanat’tan içeri adım attığınızda karşınıza çıkan yanmış yığının ardında yazan cümle bu. Göç ve yangın… Yerini terk etmenin ya da terk etmek zorunda kalmanın iki başlangıç noktası. Göç, arkanda bıraktığın bir hayat, unutman gereken. Yangınsa, geçmişin kül olması ve unutmak zorunda olduğun bir hayat.

Daire Sanat, geçtiğimiz ay Sibel Horada’nın ilk kişisel sergisinin ev sahibiydi. Serginin; içinde uzun, derin cümleler barındıran tek bir işi vardı. Koca bir başlıktı cümlelere vesile olan: Yangın. Bulunduğumuz yer de bir yangın mahalliydi. Sahiden de orasıydı. Zira Horada, yerleştirmesini gerçekten birer birer yakarak elde etmişti. Bütün bunları yaparken hissettikleri şöyleydi: “Okuduğum yangınlarda her şeyini kaybeden insanları düşünüp, onları andım.” Horada, ‘yangın’ kavramını tam anlamıyla yaşatmak için bir adım daha ileri giderek kutuları yaktığı esnada çıkan sesleri kaydetmiş, o hissi izleyiciye geçirmek istemiş, başarılı da olmuştu. Ses unsuru, bu tür etkileyici işlerin sarsıcılığını artırıyor. Kapkara olmuş kutuların etrafında gezinirken yanık kokusuyla birlikte onların anılarını düşünmeye başlıyorsunuz. Maddenin hatırası olamaz mı? Elbette olur. Onun yaşadıkları, onunla yaşananlar… Düşünürken sese kulak veriyorsunuz ve yanıyor onlar, yok oluyor, siliniyor bu hayattan.


Geçtiğimiz eylül ayında güzel bir ahşap konağın yandığı sırada çekilmiş görüntüleri eline geçmiş Horada’nın. Sergiyi yangın ile ilgili yapma fikri de bu konağın talihsiz kaderinden geliyor. “Bu parçaları, unutmayı seçtiğimiz her şeyin anısına sergiliyorum” diyor Horada. Mekandaki işin yanından ayrılıp Yangın Günlükleri yazısının üzerine basarak çalışma odasına geçiyorum. Burada bir masa, daktilo ve sandalye bulunuyor. Duvarda şimdilik birkaç çerçeve var, bunlardan biri 1922’deki büyük İzmir yangınından önceki İzmir Fuarı’nın kartpostalı. Dört gün süren yangından geriye kalan birkaç kartpostaldan biridir belki de. Bu büyük yangına dair kimse, uzun süre bir şey konuşmuyor. Sanki gerçekleşmemiş gibi davranılıyor. Horada, yangının hafıza kaybı gibi bir şey olduğunu söylüyor. “Bu, şu an yaşadığımız dönüşümle birebir örtüşüyor. Tehdit altında olan yalnızca evlerimiz, sokaklarımız, yeşil alanlarımız değil aynı zamanda belleğimiz, yaşayış biçimlerimiz, alışkanlıklarımız da tehlikede”. Çalışmaya İzmir yangınıyla başlama sebeplerinden biri de bu, unutulmuş olması. Bu olayın bellek yitimine dair çok güçlü bir an olduğunu düşünüyor Horada, “Zafer coşkusuyla bastırılmış ve resmi tarihten tamamen silinmiş bir olay”.

Kartpostalın yanında, şeffaf daktiloda yazılan not şöyle:

15 Nisan 2011
Amsterdam’da rastgeldiğimiz bir sahaflar çarşısında ülkelere göre tasnif edilmiş bir kutu kartpostalı eşelerken, 1.50 Avro karşılığında Yıldız Sarayı’nı gösteren kartpostallar aldık. Burası yeni yeni yerinden edilmiş ve neredeyse yok edilmiş olan Yıldız Üniversitesi Sanat ve Tasarım Programı’nın eski yeri olduğu için önemliydi. Sonra gene 1.50 Avroya, başka yıkım fotoğraflarıyla karşılaştık: SMIRNE 13-14 Settembre 1922; SMIRNE, ore 9 del 14 Settembre 1922; SMIRNE, ore 18 del 14 Settembre 1922…


Türk eğitim sisteminden geçen herkes 1922 yılı ve civarında meydana gelen olayların kronolojisini eksiksiz bir biçimde bildiğine göre, nasıl bu fotoğrafları daha evvel görmemiştik?


Bu karelerin, insanların evlerine dair son hatıraları olduğunu düşünüyor Horada. Bir yangından geriye ne kalıyor? Acı, tatlı hatıralar. Onlar da belleğin azizliğine uğrayarak yok olup gidiyor. İstanbul’daki en büyük yangının kentsel dönüşüm olduğunu da söylüyor Horada. Aslında ateşini görmediğimiz, kokusunu duymadığımız koca bir yangının ortasındayız. Evler yıkılıyor, anılar yerle bir ediliyor, birilerine yeni, farklı yaşamlar biçiliyor. Sibel Horada, bir şehre yangının nasıl etki ettiğini şöyle anlatıyor: “Şehrin geçmiş yangınlarına bakmanın bu zamanda bize birtakım ipuçlarını verebileceğini düşünüyorum. İstanbul’un yangına dair çok köklü bir belleği var. Tarih boyunca çok yoğun bir yerleşim alanı olmuş, yapı stoğu ahşap ve dar sokaklar üzerinden birbirine doğru uzanan cumbaların yoğunlukta olduğu bir mimari geleneği var. Koca mahalleleri, bölgeleri silip süpüren yangınlar var; insanlar her seferinde tüm yaşamlarını baştan kurmak zorunda kalıyorlar. Öte yandan yangın şehrin yenilenmesinde, yer yer sokak planlarının modernize edilmesinde de büyük bir rol oynadığını görüyoruz”.


Yangının zamana hakaret olduğunu düşünüyor Horada. Bu yazıyı yazarken bir hafta içinde yaşanan yangınlar geliyor aklıma. Orman yangınları, cezaevi yangınları… Nedenleri farklı olsa da, yok olan bir şeyler var, zarar gören, hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı, hoyratça kullanılan hayatlar… Horada, “Orman yangınını düşünelim, o ormanın yerine gelmesi 60 yıl alıyor. Hayvanların yaşam alanlarını, ekosistemi dümdüz ediyor. Yeniden olması için gereken uzun bir zaman var” diyor.

İstanbul. Aslında en çok göçle şekilleniyor. Göç aldıkça, kilo alan bir kadın gibi oluyor. Sığmıyor o kıyafete, sıkışıyor, gün geçtikçe sıkılıyor o kalıpta. Peki ya yangın? Yangın seni yakıyor, evini yakıyor, hayatını yakıp gidiyor… Ne kültür kalıyor geriye ne kimlik. Zaten bellek çoktan yitiyor. Her yangın, ardında bıraktığı acıyı taze tutmaya yetmiyor. Günaşırı olan olaylar, nasıl da belleğimizi silip süpürüyor. Yaşadığımız an, yaşanılanların en korkuncu zannediyoruz her seferinde. Öyle bir tanesi geliyor ki, diğeri hafızanın dehlizlerindeki yerini alıyor. Sergi, ‘yangın’ konusuna bakışı itibariyle çok vurucu ve başarılı. Tek bir işle, ne kadar etkileyici olabileceğinin kanıtı niteliğinde.

Horada bu ilk serginin kendisi için de kişisel bir deneyim olduğunu söylüyor, “Sanki benim için de yaşanması gereken bir süreç gibiydi. Ateşe karşı olan korkumu da yenmek gibi de oldu. Tanımak ve kontrol altına almak önemliydi.” Sergi, belleği tazelemek için büyük bir fırsat. 1-8 Eylül tarihleri arasında da bunu daha da ileriye götürerek, sergi süresince topladığı notları bizimle paylaşacak. O sürecin arkasında yatan küçük kararları, küçük anları oraya katacak ve oradan çıkan hikayeyi bir sanatçı kitabı olarak sunmayı hedefliyor.

Karmaşasına kapıldığımız bu şehrin; geçmişine sahip çıkmak, şu anına tanık olmak ve bilhassa belleğini diri tutmak adına Sibel Horada’nın ilk sergisi Yangın Mahalli, izleyiciye hissettirdikleriyle oldukça başarılıydı.


Daire Sanat’taki Yangın Mahalli isimli sergi izlenim yazısı ArtUnlimited Temmuz sayısında yayınlanmıştır.

20 Temmuz 2012

Sessizliğin içinden geçen anlar / Vogue Temmuz

Sergi Yanıt yok


Genç sanatçı Sophia Pompéry, önce sizi bir sessizliğin içine çekecek, sonra şaşırtacak. Şeylerin Sessiz Şekli, 26 Ağustos’a kadar Arter’de görülebilir.

“Sessizlik” biz şehir insanları için ne büyülü bir kelime esasında. Neredeyse böyle bir kelimenin varlığından hatta gerçekliğinden şüphe etmeye başlayacağım. Sessizliğe erişebilmek için uzun bir yol kat etmeye ya da onu yaratan bir kişiye ihtiyacınız var belki de. Sophia Pompéry’nin sessizliği yerleştirdiği video enstalasyonları, önce sessizliğe sonra sessizliğin içindeki aykırı durumlara çekiyor insanı.


Berlin doğumlu ve henüz 28 yaşında olan Pompéry, yaşının aksine işlerindeki yaşanmışlık, derinlik ve esprili üslupla kendini gösteriyor. Onun İstanbul’da ilk sergilenen işi Arter’in karma açılış sergisi Starter’da yer alan Lighting up, burning down‘dı. Bugünlerde yine aynı mekânda bu defa kişisel sergisi “Şeylerin Sessiz Şekli”ni gerçekleştiriyor. İşlerinde ağırlıklı olarak son yılların en popüler medya aracı olan video tekniğini kullanıyor Pompéry. Gündelik nesnelere ve fiziksel olaylara ilgisinden hareketle, duyu organlarımızın hassasiyetini sınayan pitoresk video işlerinin yanı sıra gündelik nesnelerin yapıtın malzemesine dönüştüğü çalışmalar gerçekleştiriyor. Bunun nedenini sorduğumda, fiziksel süreçleri gösterdiği için bu yolu tercih ettiğini söylüyor ve ekliyor: “Gerçeklikle ilgili konseptler bulma konusuna ilgiliyim ve videoda hiç sınır yok.”

Sanatçı, meramını video ile anlattığı için işlerin daha çarpıcı olduğunu söylemek mümkün. Kullanılan küçücük sesler var videoda, onlar da sessizliği destekleyen doğal sesler. Pompéry, ‘sessiz’ diye adlandırdığı işlerinde, görsel bir gelişime varmak adına bir farkındalık yakalamayı umuyor. Bu sessiz sakin ortamda, gürültü çıkarmanın mecrasına göre değiştiğini de şu sözlerle anlatıyor: “Günlük yaşamda karşılaştığımız reklam görüntülerini düşünün. Reklam her zaman mümkün olduğunca ‘gürültü’ çıkarmak ister. Görsel sanatçıların her gün yaşadığımız ve karşılaştığımız bu görsel yüklülüğe aynı noktadan bakabildiklerine emin değilim ve fikir birliğine varabiliyorlar mı bilemiyorum, ama belki de bu şiddetli gürültüye karşı bir cevap olabilir.”


Mısır’da Alexandria Çağdaş Sanat Merkezi’nde gittiği bir sergide, Arap müziğinin en eski enstrümanlarından biri olan kawala’nın eserlerden birinde kullanıldığını görmüş Pompéry. Daha sonra bunu kendi işlerinden birine dahil etmiş. Sabun köpüğünden balon şişirmek için kullandığı kawala, beraberinde çıkardığı sesle bir ritüele dönüşüyor. Balon büyüdükçe üzerindeki renkler gökkuşağına dönüşüyor, balon inceldikçe bir ayna görevi görüyor ve bazı görüntüler yansıyor üzerine. Balon şiştikçe ve fonda gelen tını sizi sardıkça hipnotize oluyorsunuz, müzik bittiğindeyse balon patlıyor ve gerçeğe hızlı bir dönüş yaşanıyor.

Serginin küratörü Ece Pazarbaşı, işlerin evrensel kurallara karşı gelen, fakat bize başka gerçekliklerin var olabileceğini uçarı bir biçimde biraz hile ve biraz da alay ile gösteren bir pozisyonda olduğunu söylüyor. Görüş ve mekanlar üzerinden bir araya gelen ikili, Berlin’de tanışmış ve İstanbul’da görüşmeye devam etmiş. Bir noktada çalışacaklarını hissettiğini söyleyen Pazarbaşı, sergideki işlerin izleyicinin algı ayarlarıyla oynayacağını belirtiyor.
Uzun zamandır İstanbul’a gelmenin hayalini kurduğunu söyleyen Pompéry, sergisiyle ilgili son olarak şunları söylüyor: “Bu çalışmayı tamamlayacak olan kesinlikle izleyici. Kendi özgün retrospeksiyonuyla, kendi tecrübeleri ve hatıralarını karşılaştırarak gerçekleştirecek bunu. Sanırım bu aşamada izleyici ve sanat çalışması arasındaki kişisel gelişim çalışmayı yaratma aşamasından daha da ilginç.”

Sessizliğe ihtiyacınız olduğu anda, zaman ve mekan algısıyla oynayan Sophia Pompéry’nin işlerini görmelisiniz, şehrin kaotik gürültüsüne sanatın ne kadar iyi geldiğini anlayacaksınız. 

Arter
26 Ağustos’a kadar
Salı – Perşembe
11:00 – 19:00

Bu yazı Vogue Türkiye Temmuz sayısında yayınlanmıştır.
Daha eski yazılar
Daha yeni yazılar

İçindekiler

Arşiv